Αίτημα εξαίρεσης από την DMCA

Ο φόβος για ενδεχόμενη εμπλοκή με τον αμερικανικό νόμο αποτρέπει πολλά δημιουργικά μυαλά από την ανάπτυξη εφαρμογών σε περιβάλλον ελεύθερο, σημειώνει το Ίδρυμα Ηλεκτρονικού Μετώπου.

Στο Γραφείο πνευματικής ιδιοκτησίας των ΗΠΑ απευθύνεται το Ίδρυμα Ηλεκτρονικού Μετώπου σε μια προσπάθεια να εξαιρεθεί το rooting και το jailbreaking από τον νόμο που τα εντάσσει στις απαγορευμένες πρακτικές για την παράκαμψη των μεθόδων που προστατεύουν περιεχόμενο με copyright σε tablet και smartphone. «Ό,τι δεν είναι εγκεκριμένο από τον κατασκευαστή δεν είναι απαραίτητα παράνομο», σημειώνει ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός για τα ψηφιακά δικαιώματα.

H νομοθετική πράξη Digital Millennium Copyright Act (DMCA) θεσπίστηκε στις ΗΠΑ στις αρχές του 2000 -την εποχή της μεγάλης μάχης δισκογραφικών εταιρειών και του Χόλιγουντ κατά της «πειρατείας»- και απαγορεύει τη διάθεση στο κοινό οποιουδήποτε μέσου, το οποίο αναπτύχθηκε για να παρακάμπτονται οι μέθοδοι που προστατεύουν περιεχόμενο με copyright (και μπορεί να αφορά και σε λογισμικό).

Η προτεινόμενη από το EFF εξαίρεση στον νόμο DMCA για το 2015 αφορά την παράκαμψη των μεθόδων που προστατεύουν το firmware σε smartphone και tablet σε iOS, Android και Windows Phone με σκοπό την εκτέλεση προγραμμάτων που αποκτήθηκαν νόμιμα.

To EFF αναφέρει ενδεικτικά στο αίτημά του προς το αμερικανικό γραφείο πατεντών πως το CyanogenMod, μια ελεύθερη έκδοση του Android είναι εγκαταστημένη σε περισσότερες από 10 εκατομμύρια συσκευές στις ΗΠΑ (έως τον Δεκέμβριο του 2013). Το ίδιο έτος, το Cydia, το εναλλακτικό και «απαγορευμένο» app store, το οποίο προϋποθέτει jailbreak του iOS για να εγκατασταθεί, διέθεσε apps σε 23 εκατομμύρια iPhone και iPad στις ΗΠΑ.

Σχεδόν όλες οι φορητές υπολογιστικές συσκευές στις ΗΠΑ είναι κλειδωμένες έτσι ώστε να αποτρέπουν την εκτέλεση καθ'όλα νόμιμου λογισμικού ή την εγκατάσταση εναλλακτικού λειτουργικού συστήματος, εξηγεί το Ίδρυμα.

Ο bootloader, το λογισμικό που εκτελείται κατά την εκκίνηση της συσκευής, απαιτεί την κρυπτογραφημένη υπογραφή του προ-εγκαταστημένου λειτουργικού για να ξεκινήσει.

Επίσης, το λογισμικό που έρχεται με την συσκευή περιλαμβάνει δικλείδες ασφαλείας που περιορίζουν τι μπορεί να εκτελεστεί από τις εφαρμογές ή δεν επιτρέπει την εκτέλεση λογισμικού τρίτων ολωσδιόλου. Αυτό σημαίνει πως μόνο το λογισμικό που φέρει την κρυπτογραφημένη έγκριση της Apple από το iTunes Store μπορεί να εκτελεστεί, επηρεάζοντας το 42,1% των smartphone στις ΗΠΑ (Ιούνιος 2014) και το 51% των tablet.

Ομοίως, στο Android οι περιορισμοί στην πρόσβαση για τους προγραμματιστές (root access) αποτρέπει την εκτέλεση πολλών λειτουργιών στις συσκευές αυτές, το firmware απαγορεύει την εγκατάσταση εναλλακτικού συστήματος. O μόνος τρόπος για την παράκαμψη των απαγορεύσεων αυτών είναι το jailbreak στην περίπτωση της Apple και το root στο Android.

Γιατί κάνουν root, γιατί κάνουν Jailbreak;

Αναλύοντας τους λόγους για τους οποίους η παράκαμψη των μέσων προστασίας που εμπεριέχονται σε iOS, Android και Windows Phone δεν θα έπρεπε να θεωρείται παράνομη, το EFF αναφέρει κάποιες από τις έννομες χρήσεις:

Το Android μπλοκάρει εφαρμογές που λειτουργούν ως τείχος προστασίας από την διαρροή προσωπικών δεδομένων από άλλες εφαρμογές, καθώς και λογισμικό για την δημιουργία εικονικών ιδιωτικών δικτύων (VPN) που κρυπτογραφούν τα πακέτα δεδομένων που μεταφέρονται. Επίσης, οι χρήστες Android δεν μπορούν να διαγράψουν εφαρμογές που είναι προεγκαταστημένες στο σύστημά τους, αν και σπαταλούν ενέργεια, μειώνουν την διάρκεια ζωής της μπαταρίας ή στέλνουν προσωπικές πληροφορίες σε διαφημιστές.

Οι χρήστες συσκευών της Apple έρχονται αντιμέτωποι με ακόμα περισσότερους περιορισμούς, σημειώνει το EFF. Στο iTunes Store δεν γίνονται δεκτές εφαρμογές που χαρακτηρίζονται «προσβλητικές» ή «όσες σχετίζονται με μαριχουάνα». Επιπλέον, οι χρήστες δεν θα δουν ποτέ εφαρμογές που ανταγωνίζονται ένα προϊόν της Apple ή που δεν έγιναν αποδεκτές στο κατάστημα της Apple για διάφορους λόγους, ενώ δεν έχουν εναλλακτικό app store.

Ακόμα, σημειώνεται πως οι κατασκευαστές συνήθως καθυστερούν να διαθέσουν ενημερώσεις στο λειτουργικό σύστημα αλλά και διορθώσεις για τις κερκόπορτες που ανακαλύπτονται, καθιστώντας τους χρήστες ευάλωτους σε επιθέσεις.

Σε ότι αφορά το jailbreak, το EFF αναφέρει πως η απαιτούμενη αντιγραφή του firmware ή μέρους του θα έπρεπε να θεωρείται σύννομη αφού εξυπηρετεί τον σκοπό της εκτέλεσης λογισμικού τρίτου που αποκτήθηκε νόμιμα. Σημειώνεται δε πως από τότε που το Γραφείο έθεσε ως εξαίρεση στην νομοθετική πράξη DMCA το jailbreak στα smartphone, οι πωλήσεις τους δεν επηρεάστηκαν, αντίθετα αυξήθηκαν με εκθετικό ρυθμό. Η εξαίρεση θα έπρεπε να επεκταθεί σε όλες τις πλατφόρμες και στα tablet, καταλήγει το αίτημα του EFF.

Διαβάστε επίσης για την δράση του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Ελεύθερου Λογισμικού με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Ελευθερώστε το Android σας» ή για το Spark, ένα tablet με χαρακτήρα ελεύθερο. Μπορείτε επίσης να διαβάσετε για το πάθος με το οποίο επιδίδονται σε επιχειρήσεις απόδρασης από τα δεσμά της Apple οι ειδήμονες στο jailbreak.